LIRS, FIRS sun sanya hannu kan yarjejeniyar tantance haraji –

Hukumar tattara kudaden shiga ta jihar Legas, LIRS, ta rattaba hannu kan wata yarjejeniyar fahimtar juna da hukumar tattara haraji ta tarayya FIRS, domin saukaka aiwatar da aikin tantance haraji tare da gudanar da bincike.

Kamfanin Dillancin Labaran Najeriya ya bayar da rahoton cewa, bikin rattaba hannun a ranar Litinin a Legas ya samu halartan gwamnan jihar Legas, Babajide Sanwo-Olu, daraktoci na FIRS da LIRS da dai sauransu.

Yayin da shugaban zartarwa, LIRS, Ayodele Subair ya sanya hannu a madadin jihar Legas; takwaransa, Muhammad Nami, shugaban zartarwa na FIRS, ya sanya hannu a madadin gwamnatin tarayya.

Mista Sanwo-Olu a cikin jawabinsa ya bayyana cewa tattaunawa don daidaita ayyukan hukumomin biyu sun fara ne kimanin shekara guda da ta gabata.

Ya bayyana cewa ya ta’allaka ne a kan bukatar samar da hadin kai domin fadada hanyoyin biyan haraji domin daga harajin kasar zuwa ga babban abin da ake samu na GDP.

Mista Sanwo-Olu ya lura cewa Najeriya ta ci gaba da samun rabon haraji zuwa GDP na tsakanin kashi shida zuwa takwas cikin 100, duk da yadda FIRS da LIRS ke samun koma baya a duk shekara.

Hakan a cewarsa ya sanya matsin lamba kan dukiyar al’umma tare da haifar da rashin daidaiton kudaden da gwamnati ke kashewa.

Ya tabbatar da cewa dole ne Najeriya ta yi aiki daidai da yadda sauran kasashen da ke kudu da hamadar Sahara ke yi tsakanin kashi 14 zuwa 15 na harajin da ya kai kashi 10 cikin 100 na GDP don tallafawa shirye-shiryen ci gaba na gwamnati da kuma inganta yadda ake bin diddigi.

“A gare mu a matsayinmu na Jiha, mun ƙasƙantar da mu ta wannan ƙoƙarin na haɗin gwiwa kuma mun yi imanin ’yan ƙasarmu za su kasance masu cin gajiyar wannan shirin.

“Wannan haɗin gwiwar ba kawai ya faru ne kwatsam ba; Tattaunawa ce da muka fara kusan shekara guda da ta gabata da shugaban FIRS a lokacin da bangarorin biyu suka yi nazari kan nasarorin da suka samu da kuma gazawarsu kuma ta tabbata cewa akwai bukatar kulla alaka.

“Bincike ya nuna cewa za a samar da ingantacciyar hidima ga ‘yan kasa da kuma inganta yadda ake tara haraji idan hukumomin biyu suka yi aiki tare.

“Za a rage kudin tattara haraji, za mu ga gamsuwar abokan ciniki da kuma samar da karin albarkatu don gwamnati ta samar da karin ribar dimokuradiyya.

“Taron ya kasance mafi amfani ga jama’a, domin ya tabbatar da dalilin da ya sa muke bukatar hada kai don karfafa kyakkyawar alakar aiki tsakanin hukumomin biyu,” in ji shi.

Mista Subair, a nasa jawabin, ya bayyana cewa, mahimmancin yarjejeniyar shi ne kara karfafa hadin gwiwa tsakanin hukumomin biyu.

Ya ce hadin gwiwar da hukumomin haraji ke yi shi ne don inganta gudanar da ayyuka cikin sauki ba wai don amfanin su kadai ba har ma da inganta ayyukan masu biyan haraji.

Mista Subair ya lura cewa duk da shigar da shi a matsayin wani muhimmin abin da ya wajaba ga kowane dan Najeriya kamar yadda sashe na 24 (f) na kundin tsarin mulkin kasar na 1999, shigar da bayanan harajin shiga shekara ko biyan haraji ba wani lamari ne da ‘yan kasar ke sha’awar ba.

“Duk da haka, ’yan ƙasa suna sa ran samun fa’idar dimokuradiyya kai tsaye da shugabanci na gari ba tare da tuna cewa mafi aminci da dorewar hanyoyin tattara albarkatun cikin gida don kashe kuɗin gwamnati ba shine haraji.

“Babu wani dalili da za a yi muhawara a sama kamar yadda aka tabbatar da cewa ana sa ran bin biyan haraji da shugabanci nagari za su kasance tare a matsayin kwangilar zamantakewar da ba za ta iya rarrabawa ba wanda ya haɗu da ‘yan ƙasa da gwamnatoci a ko’ina cikin duniya.

“Saboda haka, ana sa ran ‘yan kasa da gwamnatoci za su cika karshen cinikinsu wajen samun daidaito.

“Duk da cewa wannan shiri na tantancewar hadin gwiwa ba wani sabon abu ba ne, amma abu ne na musamman domin ya zo ne a daidai lokacin da al’ummar kasarmu ke kokawa da raguwar kudaden man fetur da sauran matsalolin tattalin arziki da suka yi illa ga tsarin haraji da GDP.

“A halin yanzu ana la’akari da wannan a matsayin mafi ƙanƙanta a duniya, yana tsaye da kusan kashi shida cikin ɗari, idan aka kwatanta da ƙasashen makwabta waɗanda ke tsakanin 15 – 25 bisa ɗari,” in ji Subair.

Subair ya ce wasu daga cikin nasarorin da ake sa ran na hadin gwiwa tsakanin hukumomin harajin sun hada da rage kudaden biyan haraji da kuma inganta tsarin tafiyar da haraji.

Wadannan, in ji ya bayyana, za su yi tasiri kan takaddamar haraji, abubuwan da suka faru da kuma sulhu; rage farashin gudanarwa na hukumomin haraji biyu; da kuma kawar da buyayyar wuri ga mutane da hukumomi masu son biyan haraji.

Mista Nami, shugaban FIRS, ya ce ma’anar hadin gwiwa tsakanin FIRS da LIRS shi ne baiwa hukumomin biyu damar gudanar da ayyukan hadin gwiwa da bincike tare.

Ya kara da cewa wannan ci gaban zai tabbatar da yin musayar bayanai kai tsaye wanda zai baiwa hukumar damar samun manyan bayanai na gudanar da harkokin haraji ba tare da wata matsala ba.

“Za mu yi aiki tare a matsayin ƙungiya yayin gudanar da bincike tare da yin musayar bayanai ta atomatik kuma da wannan, za mu iya aiwatar da aikinmu ba tare da wata matsala ba.

“A wani bangare na aikin hadin gwiwa, za mu iya aiwatar da harajin da ake zato dangane da batun gudanar da haraji, in ji shi.

NAN

Credit: https://dailynigerian.com/lirs-firs-sign-pact-tax-audit/