INEC na neman goyon bayan NASS kan sauya wuraren zabe zuwa rumfunan zabe

Daga Emmanuel Oloniruha

Hukumar Zabe Mai Zaman Kanta ta Kasa (INEC) ta nemi goyon bayan Majalisar Dokoki ta Kasa don sauya wuraren da ake da su a kasar zuwa rumfunan zabe.

Shugaban hukumar ta INEC, Farfesa Mahmood Yakubu, ya yi wannan rokon ne a ranar Talata yayin gabatar da shi a kan yanayin yadda masu kada kuri’a ke samun damar jan akalar (PUs) a Nijeriya, ga Kwamitin Hadin Kai na Majalisar Dokoki ta Kasa kan INEC da Batutuwan Zabe, a Abuja.

Ya ce wasu wuraren da za a jefa kuri’un idan aka canza su zuwa rumfunan zabe za a sauya su zuwa yankunan da ba su da inganci.

Yakubu ya kuma bukaci ‘yan majalisar da masu ruwa da tsaki da su taimaka wajen kawar da siyasa a cikin manufar kwamitin yana mai cewa lamarin ya shafi dukkan sassan kasar.

Ya ce damar masu jefa kuri’a a rumfunan zabe a duk fadin kasar nan a halin yanzu tana cikin wani mawuyacin hali domin kuwa rumfunan zaben da ake da su a halin yanzu sun kai 119,973 wanda rusasshiyar hukumar zabe ta kasa (NECON) ta kafa shekaru 25 da suka gabata.

Ya lura cewa an tsara PU din da za ta yi wa masu rajista miliyan 50 rajista, wanda ya karu zuwa sama da miliyan 84 a 2019 kuma har yanzu ana sa ran zai karu kafin babban zabe mai zuwa.

Yakubu ya ce adadin rumfunan da ke akwai ba wai kawai sun isa ba ne amma ba za su iya ba wa masu jefa kuri’a damar yin amfani da ‘yancinsu na yin zabe cikin adalci ba, musamman a yanayin da COVID-19 ke ciki.

Ya kara da cewa bai ma dace da INEC ba wajen gudanar da zabe yadda ya kamata da kuma tabbatar da cewa ana bin dokoki da ka’idoji yadda ya kamata.

Shugaban na INEC ya ce hukumar ta yi ƙoƙari da yawa a baya don magance matsalar amma ‘yan Nijeriya ba su fahimci ta ba saboda rashin wayewar kai yadda ya kamata kuma an yanke shawarar a rufe ga zaɓe.

A cewar Yakubu, wasu daga cikin kokarin da hukumar ta yi don magance matsalar sun hada da kirkiro da kananan yara a 2007, wuraren kada kuri’a a 2011 da wuraren samar da kuri’u a FCT a 2016.

Ya ce hukumar ta yi imanin cewa ta hanyar sauya wuraren jefa kuri’ar da ake amfani da su tun daga 2011 zuwa rumfunan zabe tare da sauya wasu daga cikinsu zuwa wuraren da ba su da tabbas, za a magance mafi yawan kalubalen da masu jefa kuri’a ke fuskanta da INEC.

Yakubu ya ce baya ga farawa da wuri wannan lokaci, hukumar ta yanke shawarar tattaunawa da masu ruwa da tsaki don ganin an shawo kan matsalar da ke damun ta.

Ya bayyana cewa tuni, hukumar ta karbi akalla mutane 9,000 daga al’ummomi da daidaikun mutane don kirkirar sabbin rumfunan zabe a fadin kasar.

“Mun karbi buƙatu 5,747 a cikin watan Oktoba na shekarar 2020 don kafa sabbin rumfunan zaɓe. Hukumar ba ta gaya wa ‘yan ƙasa su nemi ko su nemi a ƙirƙira su ko waɗanne irin ƙungiyoyi ba.

“Kamar yadda ya gabata a makon da ya gabata, ranar 23 ga Fabrairu, yawan buƙatun ya karu zuwa 9,092, wanda ke ƙarin buƙatu 4,300 tun daga tsawon watanni huɗu kuma lambar tana ci gaba da ƙaruwa,” in ji shi.

Ya bayar da tabbacin cewa yayin sauya wuraren kada kuri’a zuwa rumfunan zabe, hukumar za ta yi la’akari da yawan wadanda suka yi rajista a rumfunan zaben da kuma nisan, don tabbatar da cewa an yi adalci kuma an magance matsalar yadda ya kamata.

A jawabinsa, Shugaban Majalisar Dattawa, Ahmad Lawan, ya yi alkawarin goyon bayan Majalisar Dokoki ta Kasa ga INEC don samar da kyakkyawan yanayin jefa kuri’a ga ‘yan Nijeriya ta hanyar kirkirar wasu rumfunan zabe.

“Ina so na tabbatar wa shugaban INEC da kuma‘ yan Nijeriya cewa Majalisar kasa za ta mara wa INEC baya, gaba daya da kuma tabbatar da cewa mun samar da kyakkyawan yanayin jefa kuri’a ga ‘yan kasa.

Lawan ya ce “Za mu yi duk abin da ya kamata, saboda dimokiradiyya na kunshe ne da shiga kuma mai yiwuwa kuri’a ita ce mafi mahimmanci.

Kamfanin Dillancin Labaran Najeriya (NAN) ya ruwaito cewa Yakubu ya samu rakiyar kwamishinoni na kasa da wasu daga cikin ma’aikatan gudanarwa na hukumar. (NAN)

Kamar wannan:

Kamar Ana lodawa …

Mai alaka